ĂN DẶM HỢP LÝ
Ngày đăng: 18/02/2010
Lượt xem: 102063
Cho trẻ ăn dặm từ tháng thứ mấy?
Trong 6 tháng đầu, trẻ nên được bú mẹ hoàn toàn, sữa mẹ là thức ăn hoàn hảo nhất, cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho trẻ phát triển trong gian đoạn này. Mặt khác, trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu sẽ giảm được nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng. Vì vậy, chỉ nên bắt đầu cho ăn dặm khi trẻ tròn 6 tháng tuổi.
Đối với trẻ không bú mẹ hoàn toàn trước 6 tháng tuổi (có dùng thực phẩm khác ngoài sữa mẹ), cho ăn dặm sớm khi trẻ được 4-6 tháng tuổi sẽ giảm được nguy cơ mắc các bệnh dị ứng. Bên cạnh đó, cho trẻ làm quen với các thức ăn khác ngoài sữa sớm sẽ giúp trẻ dễ chấp nhận hơn đồng thời có thêm dưỡng chất để phát triển.
Trước 4 tháng tuổi, cơ thể trẻ chưa có đủ men amylase để tiêu hóa chất bột. Do vậy, nếu cho trẻ ăn dặm trước 4 tháng dễ làm trẻ bị đầy hơi, chướng bụng, tiêu chảy… Ngược lại, nếu cho trẻ ăn dặm muộn sau 6 tháng tuổi, nhiều khả năng trẻ sẽ đứng cân, tăng trưởng chậm. Bởi vì khi này sữa mẹ không cung cấp đủ chất dinh dưỡng cần thiết cho trẻ phát triển.
Cho trẻ ăn dặm những gì?
Tập cho trẻ ăn từ loãng đến đặc, từ ít đến nhiều. Chén bột đầu tiên của tháng thứ 4 là bột loãng 5% (2 muỗng bột trong 200mL nước). Không nên dùng nước rau, nước thịt để pha bột. Nêm bột cho trẻ bằng nước mắm, nhạt hơn khẩu vị của người lớn. Không dùng bột nêm. Từ 6 tháng tuổi, cho trẻ ăn cháo hoặc bột đặc (4 muỗng bột trong 200mL nước). Trong mỗi chén cháo hoặc bột đặc phải có đủ 4 nhóm thức ăn: bột đường, đạm, dầu mỡ và rau.
<!--[if !supportLists]-->- <!--[endif]-->Bột đường: đó là gạo, mì, bắp, khoai… Cung cấp phần lớn nhu cầu năng lượng, hơn phân nửa nhu cầu đạm và vitamin.
<!--[if !supportLists]-->- <!--[endif]-->Đạm: thức ăn giàu đạm là thịt, cá, trứng, tôm, cua, lươn, đậu… Trong mỗi chén cháo, bột cần 1 muỗng canh thức ăn giàu đạm.
<!--[if !supportLists]-->- <!--[endif]-->Dầu mỡ: rất cần cho sự phát triển của não bộ, cung cấp nhiều năng lượng, giúp hấp thu các vitamin tan trong chất béo đồng thời làm cho chén bột mềm, dễ nuốt. Mỗi chén cháo, bột cần 1 muỗng canh dầu.
<!--[if !supportLists]-->- <!--[endif]-->Rau: cung cấp vitamin, sắt và các khoáng chất khác cần thiết cho cơ thể, đồng thời cung cấp chất xơ giúp tránh táo bón. Mỗi chén cháo, bột cần cần 2-3 muỗng canh rau.
Cần lưu ý trong thời kỳ ăn dặm vẫn tiếp tục cho trẻ bú mẹ
Trẻ ăn bao nhiêu là đủ?
Chế độ ăn cho trẻ 0-5 tuổi:
Trong 4-6 tháng đầu |
Bú mẹ hoàn toàn |
Tròn 4-6 tháng |
Tập ăn dặm bằng bột loãng (5%) Bú mẹ + Trái cây |
6-9 tháng |
2 chén bột đặc (10%) Bú mẹ + Trái cây |
10-12 tháng |
3 chén bột đặc, cháo Bú mẹ + Trái cây |
12-24 tháng |
4 chén bột đặc, cháo Bú mẹ + Trái cây |
2-5 tuổi |
3- 4 chén cơm trong 3 bữa chính 2-3 bữa phụ (sữa, chuối, chè…) |
Có nên hầm xương để nấu cháo cho trẻ?
Nước hầm xương rất ít đạm, ít can xi. Không những vậy, bữa ăn nhiều nước hầm xương còn làm cho trẻ đầy bụng, khó tiêu. Cần cho trẻ ăn cả xác thịt để cung cấp đầy đủ dưỡng chất, giúp trẻ tăng trưởng tốt.
Có nên cho trẻ ăn bí đỏ, cà rốt, khoai tây mỗi ngày?
Khoai tây, bí đỏ, cà rốt thuộc nhóm bột đường, do vậy, nếu ăn nhiều liên tục gây mất cân đối các thành phần dinh dưỡng cung cấp, dư bột đường, thiếu rau, không tốt cho sự tăng trưởng của trẻ. Đồng thời, cà rốt, bí đỏ rất giàu beta carotene, trẻ ăn nhiều có thể dẫn đến vàng da do dư beta carotene. Có thể cho trẻ ăn những loại thực phẩm này 2-3 lần một tuần, các bữa ăn khác cho trẻ ăn rau xanh.
Chọn dầu nào cho trẻ trẻ ăn dặm?
Chén cháo, bột của trẻ không thể thiếu dầu. Dầu cá và những loại dầu từ hạt như dầu cải, dầu mè, dầu nành, dầu hướng dương…rất giàu omega 3, tiền chất của DHA (Docosahexaenoic acid), chất đóng vai trò quan trọng cho sự phát triển của não bộ, võng mạc và hệ miễn dịch. Các loại dầu từ quả như dầu olive, dầu cọ, dầu bắp… giàu omega 6, tiền chất của ARA (Arachidonic acid), có vai trò làm tăng phản ứng viêm, bảo vệ cơ thể. Dầu gấc rất giàu beta carotene, tiền chất của vitamin A. Có thể dùng xen kẽ các loại dầu ăn để cung cấp đa dạng dưỡng chất cho trẻ, tránh vàng da do dư beta carotene vì dùng dầu gấc liên tục.
Có cần phải đổi bữa cho trẻ?
Cần thường xuyên đổi bữa cho trẻ, giúp trẻ ngon miệng hơn. Đồng thời, nguồn thực phẩm đa dạng sẽ cung cấp đủ các chất dinh dưỡng cho trẻ phát triển. Nên dùng những thức ăn của gia đình làm chén bột cho trẻ, người lớn trong gia đình ăn gì, trẻ ăn đó. Như vậy thuận tiện cho mẹ và trẻ được đổi món. Không nên nấu một nồi cháo ăn cả ngày, trẻ sẽ thấy ngán. Bên cạnh đó, hâm đi hâm lại cháo sẽ mất vitamin và cũng không còn thơm ngon.
Có nên cho trẻ ăn bánh kẹo, quà vặt?
Không nên cho trẻ ăn bánh kẹo, quà vặt, đặc biệt là trước giờ ăn. Những thức ăn này gây ra cảm giác no khiến trẻ chán ăn. Tuy nhiên, chúng lại không đủ chất dinh dưỡng như bữa ăn của trẻ, vậy nên nếu kéo dài có thể dẫn đến suy dinh dưỡng.
Khi nào bắt đầu cho trẻ ăn cơm?
Bắt đầu cho trẻ ăn cơm khi trẻ có đủ 20 răng, thường khoảng 2 tuổi. Quan niêm cho ăn cơm sớm để trẻ “cứng cáp” là hoàn toàn sai lầm. Cho ăn cơm sớm trẻ sẽ không tiêu hóa được thức ăn, không hấp thu được chất dinh dưỡng. Cho ăn muộn, 2-3 tuổi vẫn ăn cháo, trẻ không có đủ dưỡng chất để phát triển, có thể dẫn đến suy dinh dưỡng.
Làm sao biết trẻ tăng trưởng tốt?
Theo dõi tình trạng dinh dưỡng của trẻ thông qua việc đo chiều cao, cân nặng và theo dõi trên biểu đồ tăng trưởng. Khi đường tăng trưởng của trẻ đi ngang hoặc đi xuống có nghĩa là trẻ đang không tăng trưởng tốt.
Đăng bởi: ThS. BS. NGUYỄN HOÀNG THANH UYÊN
Các tin khác